SAKSI HARCINDA KULLANILAN MADDELER

        Toprak: Toprak katı, sıvı ve gaz halindeki maddelerden oluşmuş, üç fazlı bir sistem olarak kabul edilir. İyi bir bitki gelişimi için bu üç faz arasında belirli bir denge bulunması gerekir. Toprağın katı fazı inorganik ve organik maddelerden oluşur İnorganik maddeler çeşitli büyüklükteki parçacıklardan meydana gelir. Topraktaki inorganik maddelerden büyüklükleri 2 mm'den fazla olanlar (taş, çakıl v.b.) toprağın iskelet maddeleri olarak kabul edilir. Toprakta asıl işleve sahip olan 2 mm'den küçük parçacıklar ise kum, silt (0.002-0.02 mm) ve kil (<0.002 mm.) olmak üzere değişik gruplara ayrılır. Topraktaki organik maddeler ise canlı ve cansız organizmalardan oluşur Canlı organizmalar içerisine toprak florası (mikroorganizmalar) ve toprak faunası (toprakta yaşayan hayvanlar) girmektedir Cansız organik maddeler ise çeşitli ayrışma derecelerindeki hayvansal ve bitkisel artıkları içerir. Organik maddenin ayrışma ve parçalanması ile oluşan "humus" kolloidal özellikte olup, su ve bitki besin maddelerinin tutulmasında önemli rol oynar Harçta kullanılacak toprağın ideal olarak tınlı (% 7-27 kil, %28-50 şilt ve %22-52 kum) olması istenir. Fakat ülkemiz toprakları genelde killi-tınlı olduğundan iri dere kumu veya iri perlitin toprağa katılması uygundur. Toprağın karıştırılmadan önce tuzluluğu ölçülmeli, yüksek ise yıkanmalı veya tuzluluğu düşük başka bir toprak kullanılmalıdır. Harç toprağı yaklaşık %20 dolayında kil içermeli ve 5.5-6.5 arasında bir pH değerine sahip olmalıdır. Toprakta iyi bir agregasyon mevcut olmalıdır. Agregatlar kararlı olmalı; (toprak ıslandığında parçalanmamalı ve dağılmamalıdır.) Harç toprak yeterince organik madde kapsamalıdır.

        Kum ve çakıl: Kum, harca ilave edilen önemli bir materyaldir. Kum ve çakıl arasındaki fark parça büyüklüğünden kaynaklanmaktadır. İnce kum: 0.02-0.2 mm, kaba kum 0.2-2.0 mm, çakıl: >2.0 mm tane çapına sahiptir. Süs bitkileri yetiştiriciliğinde tatlı ve akar su kaynaklarından elde edilen, çok ince taneli olmayan ve toprak içermeyen dere kumları idealdir. Kum ve çakıl yalnız başlarına iyi bir drenaj hızına sahiptir ve geçirgendir. Bununla birlikte bu materyaller bir harca karıştırıldıklarında, daha çabuk karışıma giren başka materyallerin fiziksel özelliklerinin etkisinde kalarak hep aynı sonucu vermezler. Kum saksı harcının gevşek ve geçirgen olması için kullanıldığı gibi, saf halde çeliklerin köklendirilmesinde de kullanılmaktadır. Ancak alkali yapıda (pH=8) olduğunda zararlı olabilir.

        Çiftlik gübresi: Organik gübrelerin en önemlisi olan çiftlik gübresi ya da ahır gübresi genellikle sığır, at, koyun, keçi gibi hayvanların katı ve sıvı dışkıları ile yataklık olarak kullanılan sap saman gibi materyallerden oluşur. Çiftlik gübresinde %70-80 su, %15-20 organik madde %5-10 inorganik maddeler ile %0.5-0.7 N, %0.2-0.3 fosfor, %0.4-1.7 K20 bulunmaktadır. Buna ek olarak Ca, Mg, S, Fe, Mn, Sn, Cu, B ve Mo gibi elementleri de içermektedir. Süs bitkilerinde harçlar için kullanılmaya en uygun ahır gübresi sığır gübresidir. At, koyun, tavuk ve kuş gübreleri fazla miktarda azot ve fosfor kapsamaları ve hızlı etki yapmaları nedeniyle ancak şerbet şeklinde verilebilir. At ve koyun gübreleri bünyelerinde az su içerdiğinden ve taze iken çürümeleri esnasında yüksek sıcaklık verdiklerinden sıcak gübrelerdir. Ağır killi topraklarda kullanılır. Sığır ve manda gübreleri ise bünyelerinde yüksek oranda su içerdiklerinden, taze iken çürümeleri esnasında düşük sıcaklık verirler. Bunlar da soğuk gübrelerdir. Kumlu topraklar için uygundur. Taze haldeki çiftlik gübresindeki tuz miktarı yüksek olduğundan hemen kullanılmaz. Gübreliklerde en az bir yıl çürütülmelidir. Üzerinde çıkan otların çokluğu ve gelişmesi pratik olarak gübrenin iyi olduğunu gösterir. Çürümüş yaprak toprağı (Yaprak çürüntüsü) : Geniş yapraklı veya ibreli ağaç yapraklarının parçalanması ve çürümesi sonucu oluşan materyallerdir. Koyu kahverengi toz şeklinde veya ince parçalar halindeki bu materyal, humusça oldukça zengin olup az miktarda besin maddesi içerir. Organik madde kaynağı olarak, özellikle saksı harçlarında başka materyallerle çeşitli oranlarda karıştırılarak yaygın şekilde kullanılır. Yaprak çürüntüsü, ormanlık alanlarda yüzeydeki yaprak döküntü tabakasının hemen altında doğal olarak bulunduğu gibi, yaprakların bir sandık veya tel kafes içerisine yığılması ve çürütülmesi yoluyla da yapay olarak hazırlanabilir. Çürümeyi kolaylaştırmak için yaprak tabakaları arasına azotlu bir bileşik katılmış toprak ince tabakalar halinde serilmeli ve sulanmalıdır. Meşe ve özellikle kayın yapraklarından oluşan yaprak çürüntüleri en iyileridir. Ülkemizde "kestane toprağı" olarak bilinen toprak, kestane ağaçlarının altından alınan çürümüş yaprak toprağıdır. İğne yapraklı ağaçlardan (özellikle çam ağaçlarından) dökülen yaprakların çürümesi sonucu oluşan topraklar da "çam ibreli” toprak dır. Bunlar, pH'si oldukça düşük, gevşek ve çok geçirgen topraklardır. Ancak uzun süre bekletildiklerinde geçirgen özelliklerini kaybederler. Çam ibreli toprağın yarı yarıya torf ile karıştırılmasıyla hazırlanan harç asitli ortam isteyen Açelya, Kamelya gibi bitkiler için ideal bir ortam oluşturur. Genelde çürümüş yaprak toprağının harca karıştırılması, bitkiye besin maddesi sağlamaktan çok harcın pH'sını düşürmek, harca organik madde sağlamak, harcın su tutma kapasitesini artırmak içindir.

        Çayır toprağı: Çayırlı sahalardan elde edilen değerli bir toprak olmakla beraber elde edilmesi güç olduğundan pratikte pek kullanılmaz. Çayır toprağı genelde killi olduğundan kum, çiftlik gübresi veya kompost ile karıştırılmak suretiyle kullanılmalıdır.

        Torf (Turba veya peat): Saksılı süs bitkileri yetiştiriciliğinde çok değerli bir materyaldir. Torf, nemli ve çok yağış alan, yaz sıcaklıklarının düşük olduğu yörelerde bataklık ve benzeri su altındaki arazilerde yetişen bitkilerin kısmen çürümesi ve kalın yataklar meydana getirmesi sonucu oluşur. Asit reaksiyonludur (pH:3.5-4.5), azot dışında (%3.5 azot içerir) besin maddelerince fakirdir, hafif geçirgen ve gevşek yapıda olup, su tutma kapasitesi çok yüksektir. Torfun alınabilir su miktarı %59'dur. Nispeten sterildir, bu bakımdan toprağa göre çok avantajlıdır. Kahverengiden siyaha kadar değişen renkte, lifli, taneli yapıda veya toprak halindedir. İngiltere, İrlanda gibi kuzey ülkelerinde torf, turbiye adı verilen sahalardan kalıplar halinde kesilerek çıkarılmakta, kalıp halinde veya öğütülmüş olarak ihraç edilmektedir. Ülkemizde de değişik yörelerde ve kalitelerde torf bulunmaktadır. En zengin torf yatakları Bolu-Yeniçağ (Reşadiye gölü) yöresindedir. Bunun dışında Abant, Kayseri ve Giresun çevresinde de torf yataklarına rastlanmaktadır. Piyasada ithal ve yerli torflar bulunmaktadır. Torf tamamen kuruduğunda bünyesine su absorbe etmesi çok güç olduğundan, kullanımında bu hususa çok dikkat etmeli, hep nemli tutulmalıdır.

        Perlit: Volkanik orijinli, kimyasal bileşimi alüminyum silikat olan bir kayaçtır. Topraktan çıkarılan bu kayaç parçalanır, elenir ve sonra fırınlarda 1000°C'ye kadar ısıtılarak beyaz, hafif ve parçacık (patlamış küçük mısır tanelerine benzer) bir yapıya dönüştürülür. Ülkemizin dünya perlit kaynaklarının yarısından fazlasına sahip olması yanında, perlitin belli başlı özellikleri süs bitkileri yetiştiriciliğinde yaygın olarak kullanılmasına nedendir. Perlit kimyasal olarak nötrdür, sterildir, standart ve hafiftir. Özellikle iri perlitin drenaj ve havalanması çok iyidir. Hücreli bünyesinin kapalı oluşu nedeniyle, su sadece parçacıkların yüzeyinde ve parçacıklar arasındaki boşluklarda tutulur. Bu da, yüksek oranda perlit içeren harcın iyi drene olduğunu ve fazla su tutmadığını gösterir. Uzun yıllar kullanılabilir. Besin maddesi içermez, saf veya torf ile karıştırılarak süs bitkisi çeliklerinin köklendirilmesinde başarıyla kullanılır. Harç içersine de belirli oranlarda katılmak suretiyle yaygın olarak kullanılmaktadır.

        Vermikülit: Isıtılınca belirli şekilde genişleyen mikalı mineraldir. Sterildir, fazla miktarda su absorbe edebilir. Vermikülit yetiştirme ortamı olarak, uzun devre ürünü için kullanıldığında bal peteği şeklindeki yapılar çökerek havalanma ve drenaj azalır, ortam ıslak bir duruma geçer. Bu nedenle harç yapımında içine bir miktar torf veya perlit karıştırılır. 

        Kompost: Her çeşit bitkisel döküntü ve organik artıkların bakteriler yardımıyla çürütülmesiyle hazırlanır. Bu amaçla mutfak artıkları (meyve, yumurta kabuklan, çay artıkları vb) yaprak, saman, biçilmiş çim, sebze, meyve, çiçek saplan kullanılabilir. Kompost hazırlanacak yere bir metre genişlikte, istenen uzunlukta sığ bir çukur açılır. Çukurun dibine 10 cm yükseklikte bir drenaj tabakası (iri dişli kum ve çakıl taşları karışımı) yerleştirilir. Toprak üstüne 15 cm yükseklikte bitki artıkları yayılıp üstüne kireç serpilir. Komposta 5-6 kg sönmemiş kireç verilir. Bunun üstüne yine aynı yükseklikte bitki artığı yayılıp üstünde nitrojenli gübre NH4(S04)2 veya NH4NO3 serpilir ve toprakla örtülür. Bu işleme yığının boyu 1.20 metreye ulaşıncaya dek devam edilir. En üste de 5 cm'lik toprak örtülür. Yağışların olmadığı zamanlarda yığın sık sık sulanarak nemli tutulmalıdır. Yığın zaman zaman aktarılarak üst ve alt kısımların yer değiştirmesi, dolayısıyla havalanması sağlanır. Sıcak havalarda iki ayda, soğuk havalarda dört ayda kompost hazır hale gelir. Kompost, aynı ağırlıktaki çiftlik gübresine göre besin maddelerince daha fakirdir. Açık havada kurutulmuş kompost %0.6 N, %0.2 P ve %l K; ahır gübresi ise %0.7 N, %0.3 P ve %l .7 K içerir.

        Yeşil gübre: Bakla, bezelye, çayır üçgülü, tüylü fiğ gibi yetiştirme süresi kısa olan baklagillerin ve buğdaygillerin çiçeklenme devresinde toprağa gömülmesine yeşil gübreleme, bu amaçla kullanılan bitkilere de yeşil gübre denir. Baklagillerin köklerinde havanın serbest azotunu tutmaya yarayan nodoziteler bulunduğundan, toprağı nitrojen bakımından zenginleştirirler. Yeşil gübre, toprağa bitki besin maddesi sağladığı gibi, toprak geçirgenliğini artırır ve havalandırmayı iyileştirir. Doğrudan bahçeden alınarak saksılara konulan toprak, iç mekan saksılı süs bitkileri için uygun değildir. Bu topraklarda bulunabilecek hastalık ve zararlılar iç ortamlardaki ılık şartlarda hızlı bir artış göstererek süs bitkilerine zarar verebilir. İç mekan saksılı süs bitkileri kompost adı verilen ortamlarda yetiştirilmelidir. Ayrıca harç olarak da ifade edilen ve farklı materyallerin karıştırılması ile elde edilen ortamlarda bahçe toprağı, dere kumu, yanmış ahır gübresi, yaprak çürüntüsü, orman altı toprağı, çayır toprağı, torf, perlit, vermikülit, kompost ile yeşil gübre kullanılmaktadır. Bu materyaller farklı oranlarda karıştırılır ve dezenfekte edildikten sonra kullanılmalıdır.

     Harçların Hazırlanması ve Sterilizasyon

    Harç hazırlanırken toprak elenmeli, iri parçalar atılmalı, böylece parçacıkların homojen bir büyüklükte olması sağlanmalıdır. Karışımda kullanılacak materyal çok kuru ise hafifçe ıslatılmalıdır. Bu konu özellikle torf (peat) açısından önemlidir. Çünkü torf, kuru iken toprakla karıştırılırsa suyu yavaş emer. Ancak torfun çok yaş ve yapışkan olmamasına özen gösterilmelidir. Karıştırma işleminde, karışımı oluşturacak toprak, torf, kum gibi kısımlar tabakalar halinde üst üste yığılmalı ve daha sonra bir kürekle alt üst edilmelidir. Toprak karışımının hazırlanması, kullanılacağı günden tercihen en az bir gün önce yapılmalıdır. Bunu izleyen 24 saat içinde, nem bütün karışım içinde her tarafa eşit miktarda dağılma gösterir. Toprak karışımı, kullanılacağı zaman ufalanıp dağılmaması için bir parça nemlendirilmeli, fakat elle sıkıldığı zaman topak haline geçecek kadar da nemli olmalıdır. Bu, karışımın tavında olduğunu gösterir. Karışımlar bitkinin cinsine, türüne, üretim amacına, işletmecinin şahsi tecrübesine, yörenin mevcut olanaklarına göre değişiklik gösterir. İyi bir saksı harcı yeteri kadar gözenekli olmalı, suyu ve besin maddelerini bitkinin kolayca yararlanabileceği şekilde tutmalı, aynı zamanda iyi bir havalanmaya olanak vermelidir. Harç homojen, kolay bulunabilir, ucuz, temiz ve tercihen hafif olmalı, tuzluluk sorunu olmamalıdır. Ülkemizde iç mekan yetiştiriciliğinde geleneksel olarak kullanılan standart saksı harcı; l kısım bahçe toprağı, l kısım yanmış çiftlik gübresi ve l kısım kum karışımı ile hazırlanmaktadır. Son yıllarda toprak kapsamayan "topraksız karışım" adı verilen harçlar yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu harçların hazırlanmasında; l kısım yaprak çürüntüsü, torf ya da kompost, kısım çiftlik gübresi, kısım kum ya da perlit karışımı kullanılmaktadır. Çeşitli saksılı süs bitkisi yetiştiriciliğinde kullanılan harç örnekleri aşağıdadır:

A. 2 kısım orman altı çürümüş yaprak toprağı 2 kısım bahçe toprağı 1 kısım kum (perlit)

B. 5 kısım orman altı çürümüş yaprak toprağı 2 kısım çiftlik gübresi 3 kısım torf

C. l kısım bahçe toprağı 3 kısım çiftlik gübresi 5 kısım torf

D. 3 kısım orman altı çürümüş yaprak toprağı 4 kısım çiftlik gübresi 2 kısım kompost 1 kısım kum 1 kısım torf

Çok Amaçlı Harç;

4 kısım tınlı toprak

2 kısım torf

1.5 kısım çiftlik gübresi

2 kısım kum

Asit Toprak Seven Bitki Harcı

4 kısım tınlı toprak

3 kısım kum 3 kısım torf 2 kısım çiftlik gübresi

Kaktüs ve Sukkulentler İçin Harç

1 kısım tınlı toprak 1 kısım çürümüş yaprak toprağı 1 kısım kum 1 kısım odun kömürü kırığı

Bütün materyaller karıştırılmalıdır. Bitkilerin harca dikilmesinden bir ay kadar sonra sulu gübre uygulamasına başlanmalıdır. Karışımlara tuğla, saksı kırıkları odun kömürü parçaları ilave etmek havalanmayı ve gözenekli yapıyı artırma bakımından yarar sağlar. Odun kömürü parçaları, fazla su ve zararlı maddeleri emdiklerinden, harcın asitleşmesini de önler.

Harç sterilizasyonu buhar veya kimyasal maddeyle yapılır. Buhar en iyi sistemdir, insan sağlığına zararsızdır. Ancak uygulama için özel ekipman gerektirmesi kullanımını güçleştirmektedir. Buhar, harcın 30 cm. kadar altına yerleştirilmiş delikli borulara verilir, veya plastik örtü altında yüzeyden uygulanır.

Sterilizasyondan önce harç kuru olmalıdır. Buhar hava karışımı için ısıtma süresinin 71°C de 30 dakika olması yeterlidir. Toprak pH'nın 5.5-6.5 arasında, ideal olarak 6.3 olarak tutulması önemli bir noktadır. pH düşükse, bir birim artırmak için 2.7 kg/m3 CaCO5, bir birim düşürmek için 0.75 kg/m3 kükürt tozu katılmalıdır. Sterilizasyondan sonra hemen dikim yapılmaz, ortam yıkanır ve nitrojen ve mangan zehirliliğini belirlemek için, bunlara hassas aslanağzı çiçeği fidelen 2-3 hafta ortamda yetiştirilerek kontrol yapılır. Dazomet" granül halde olup, yetiştiricilerin kendi başına uygulayabileceği bir maddedir. Dazomet nemli harca 250 g/mj dozunda, yani 5 cm yüksekliğindeki harcın 7 m2'lik yüzeyine yayılıp karıştırılır. Harç plastik bir örtü ile 10 gün kapatılır. Daha sonra örtü kaldırılıp, harç sıcaklığı 18°C’nin üzerindeyse 10 gün havalandırılarak kalıntıların çıkması sağlanır. Tüm sterilizasyon yöntemlerinde ekim veya dikimden önce fumigasyon artıklarının kalıp kalmadığını anlamak için marul tohumları ekilerek harcın ekim ve dikime hazır olup olmadığı tespit edilmelidir.

         Saksı Toprağının Bitmesi

        Saksıda yetişen süs bitkilerinin saksıları, saksıdaki toprak bitmeden veya bitki kökleri saksıya sıçramadan değiştirilmez. Saksı sıçraması olan bitkilerin bazıları sadece çiçek açarken Bromelad'lar bu aşamadayken saksı değiştirmeye asla ihtiyaç duymazlar. Saksı sıçraması olan bitkilerde gübreleme iyi yapılsa bile gövde ve yapraklardaki gelişme çok yavaş olur, toprak çok kısa sürede kuruyacağından sıkça sulama gerekir, kökler dren deliğinden dışarıya doğru gelişme gösterir. Son kontrol olarak, yukarıda da belirttiğimiz gibi saksı çıkarılır ve saksı sıçraması olmuşsa dış kısımda kökler tarafından kaplanmış ve donuk-mat bir bölge gözükür. Bu kısımda toprağın kalmadığı da izlenir.

Böyle bir oluşum yoksa toprak saksısına geri konularak zarar meydana gelmemesi sağlanır. Doğrudan bahçeden alınarak saksılara konulan toprak, iç mekan saksılı süs bitkileri için uygun değildir. Bu topraklarda bulunabilecek hastalık ve zararlılar iç ortamlardaki uygun şartlarda hızlı bir artış göstererek süs bitkilerine zarar verebilir. İç mekan saksılı süs bitkileri kompost adı verilen ortamlarda yetiştirilmelidir. Ayrıca harca bahçe toprağı, dere kumu, yanmış ahır gübresi, yaprak çürüntüsü, ormanaltı toprağı, çayır toprağı, torf, perlit, vermikülit, kompost ile yeşil gübre kullanılmaktadır. Bu materyaller farklı oranlarda karıştırılır ve dezenfekte edildikten sonra kullanılmalıdır.

        Saksı Yenileme

Yeni satın alınan saksılı süs bitkilerinin saksıları uzun süre değiştirilmez. Aksi taktirde getirildiği çevreye uyum sağlamaya çalışan bitkilerde yeni bir zorlama meydana gelir ve bitki zayıflar.

Bitkilerde kökler uzamış gelişmiş ve kök balyası oluşmuşsa,

Bitki gelişmesi zayıflamışsa,

Bitki daha sık sulamaya ihtiyaç duyuyorsa, süs bitkisinin saksısı değiştirilir.

Kış aylarında ısıtılmayan odalarda yetiştirilen süs bitkileri için plastik saksılar izolasyon bakımından belli bazı avantajlara sahiptirler. Süs bitkileri için saksı seçiminde, dren deliği veya birkaç deliğe sahip olan, Gerek içine dikilecek bitki ile gerekse bulunduğu ortam ile uyum sağlayan bir saksının seçilmesi ve mutlaka altlık (tava) kullanılması gerektiği unutulmamalıdır.

Süs bitkilerinin saksıları değiştirildiğinde daima saksı büyüklüğü 2.5 cm artırılır. Ayrıca 6>9>13>18>25>35 şeklinde bir saksı yenileme yapılabilir. Süs bitkileri için kullanılan ve kendi kendini otomatik olarak sulayabilen saksılar da bulunmaktadır. Saksı değiştirmenin en iyi zamanı İlkbahardır. Çünkü farklı bir ortama dikilen süs bitkisinin kökleri kış dinlenme dönemine girinceye kadar gelişebilmesi için yeterli bir süre gerekmektedir. Bu amaçla ilk olarak süs bitkisinin içine dikili olduğu saksıdan daha büyük bir saksı seçilmelidir. Çok büyük saksılarda yapılacak yetiştiricilikte daha çok dikkatli olmak gerekmektedir.

    Saksı Değiştirmenin Aşamaları

1. Aşama: Seçilen saksı daha önce kullanılmışsa fırça yardımı ile temizlenir. Kil saksılar kullanılmadan önce bir gece boyunca su içinde bekletilmelidir.

2. Aşama: Kil saksı kullanılacaksa dren deliğinin üst kısmına çakı, iri taş veya saksı kırıkları yerleştirilir. bunun üzerine bir miktar harç konulur.

3. Aşama: Saksısı değiştirilecek süs bitkisi bolca sulanır. Sulamadan 1 saat sonra çiçek sol el parmakları arasına alınarak saksı ters çevrilir ve toprağı ile birlikte ayrılması için saksının kenarını bir masa kenarına hafifçe vurabilir veya bir bıçak kullanarak saksı kenarından aşağıya doru sokabilir ve toprağı saksıdan ayırarak toprağı sağ elle çıkarabilirsiniz.

4. Aşama: Kök bölgesinde saksı kırıntıları varsa bunlar temizlenir. Gerekiyorsa kötüleşmiş kökler de kesilerek alınır. Bu arada çürümüş, esmerleşmiş ve kararmış olan kökler ortamdan uzaklaştırılmalı ancak köklere aşırı zarar verilmemelidir.

5. Aşama: Süs bitkisi yeni saksıdaki kompost tabakasının üzerine yerleştirilir ve boş kalan yerler hafifçe nemlendirilmiş ve kompost içeren toprak ile doldurulur

6. Aşama: Baş parmağınızla bastırmak suretiyle kompost, süs bitkisinin kök boğazına ulaşıncaya kadar saksıya doldurulur. Kompostun saksı içine tam olarak yerleşmesi için saksıyı masanın üzerine 1-2 kez hafifçe vurabilirsiniz.

7. Aşama: Saksı dikkatli bir şekilde sulanır ve bir gün süre ile yaprakların solmaması için serin (gölge) bir yere yerleştirilir. Daha sonra süs bitkisi asıl yetişme ortamına konularak normal uygulama yapılır. Dinlenme dönemine giren süs bitkilerinde sulama azaltılır veya tamamıyla kesilir. Dinlenme dönemine giren saksılı süs bitkilerinin, dikkatli bakım şartlarına tabi tutulmaları gerekmektedir. Bunlar; ışık, su, beslenme ve sıcaklıktır. Ancak bir şart daha vardır ki o şartı yerine getirmediğimizde bitkiler bize küser, çiçek açmaz, sararır ve solarlar. Bu şart onlarla her gün konuşmak ve sevmektir.