Beyazmelek ve Zıpır Kelebekleri: Türkiye’de Yaşayan Türleri, Özellikleri ve Latince İsimleri

            Beyazmelek Türleri: 

            1. Pieris brassicae – Büyük Beyazmelek

        Kanatları beyaz renkte olup üst kanatlarında siyah benekler bulunur. Kanat açıklığı 5-6 cm civarındadır. Dişilerde, erkeklere kıyasla daha belirgin siyah benekler bulunur. Büyük beyazmelek, tarım alanlarında ve bahçelerde oldukça yaygındır. Türkiye’nin hemen her bölgesinde görülebilir. Tırtılları lahana, brokoli ve turp gibi turpgillerle beslenir, bu yüzden “lahana kelebeği” olarak da bilinir. Yetişkinleri çiçek nektarını tercih eder. Tırtılları tarım ürünlerine zarar verebilir, bu yüzden bazı bölgelerde zararlı türler arasında sayılır.

*****************

            2. Pieris rapae – Küçük Beyazmelek

        Büyük beyazmelekten daha küçüktür (kanat açıklığı 4-5 cm). Kanatları beyazdır, ancak üst kanatlarında daha küçük siyah beneklere sahiptir. Küçük beyazmelek, parklar, bahçeler ve tarlalarda sıkça görülür. Şehir merkezlerinde bile rastlanabilir. Tırtılları da büyük beyazmelek gibi turpgillerle beslenir. Yetişkinleri çiçeklerden nektar alır. Bu tür, hızlı üreme döngüsü sayesinde çok geniş bir yayılım alanına sahiptir ve dünyanın birçok yerinde görülebilir.

****************************

            3. Colias croceus – Turuncu Sülfür Kelebek

        Bu kelebek parlak turuncu ve sarı tonlarında renklere sahiptir. Kanatlarının kenarları siyah şeritlerle çevrilidir. Kanat açıklığı 4-6 cm’dir. Genellikle açık alanlar, çayırlar ve tarlalarda görülür. Türkiye’nin her bölgesinde yaygın bir türdür. Tırtılları genellikle baklagil bitkileriyle beslenir. Yetişkin bireyler çeşitli çiçeklerin nektarını tüketir. Göç eden bir türdür ve genellikle sıcak aylarda popülasyonlarında artış gözlemlenir.

********************************

            4. Gonepteryx rhamni – Limon Kelebek

        Limon kelebeğin kanatları parlak sarı veya açık yeşil renktedir. Kanat açıklığı 6-7 cm civarındadır. Dişiler genellikle daha soluk renklere sahiptir. Ormanlık alanların kenarları, çayırlıklar ve bahçelerde bulunur. Türkiye’de yaygın olarak Akdeniz ve Ege bölgelerinde görülür. Tırtılları cehri (Rhamnus) bitkileriyle beslenir. Yetişkinler çiçeklerden nektar toplar. Bu tür, kış uykusuna yatan nadir kelebeklerdendir. Kışı yetişkin birey olarak geçirir ve ilkbaharda tekrar görülür.

************

            Zıpır Kelebekler Türleri:

            1. Thymelicus sylvestris – Küçük Turuncu Zıpır

        Küçük turuncu zıpır kelebeği, parlak turuncu kanatları ve kahverengi kenar çizgileriyle kolayca tanınır. Alt kanatları daha soluk renklidir. Kanat açıklığı 2.5-3 cm civarındadır. Bu tür genellikle çayırlık alanlar, otlaklar ve tarım alanlarında görülür. Türkiye’nin çoğu bölgesinde yaygındır. Tırtılları buğdaygiller (Poaceae) familyasına ait bitkilerle beslenir. Yetişkin bireyler ise çiçeklerden nektar toplar. Hızlı ve ani uçuşlarıyla tanınır. Sabah erken saatlerde ve akşamüstü daha aktif görülür.

************************************

            2. Carcharodus alceae – Ebegümeci Zıpır Kelebeği

        Bu türün kanatları kahverengi, gri ve beyaz desenlere sahiptir. Kanatlar genelde yıpranmış bir görünüm sergiler. Kanat açıklığı 3-4 cm arasında değişir. Ebegümeci zıpır kelebeği, açık alanlarda, tarlalarda ve yol kenarlarında bulunur. Türkiye’nin hemen her bölgesinde yaygındır. Tırtılları genellikle ebegümeci (Malva) ve bazı diğer otsu bitkilerle beslenir. Yetişkin bireyler çiçeklerin nektarını emer. Bu kelebek, adını tırtıllarının beslendiği ebegümeci bitkisinden alır. Tırtıllar, yaprakların içine kıvrılıp orada saklanarak büyür.