Kırlangıçkuyruk ve Noktalı Güzeller Kelebekleri: Türkiye'de Yaşayan Türleri, Özellikleri ve Latince İsimleri

1. Kırlangıçkuyruk - Papilio machaon

            Kanatlarında sarı ve siyah tonları hakimdir, mavi ve kırmızı renkli detaylarla bezenmiştir. Kanat açıklığı 6-8 cm arasında değişir. Yaşam Alanı: Kırlangıçkuyruk Türkiye’nin hemen her yerinde, özellikle çayırlık ve açık alanlarda görülebilir. Beslenme: Tırtılları genellikle maydanoz, havuç ve rezene gibi bitkilerle beslenir. Yetişkin bireyler ise çiçek nektarı ile beslenir. Özel Bilgi: Bu kelebek göç edebilir ve geniş bir yayılım alanına sahiptir. Hem doğu hem de batı yarımkürede görülür.

*************

2. Zebra Kırlangıçkuyruk - Iphiclides podalirius

            Zebra kırlangıçkuyruk, ince ve zarif bir yapıya sahiptir. Kanatları açık sarı zemin üzerine siyah çizgili bir desen taşır. Kuyrukları uzun ve sivridir. Kanat açıklığı 7-9 cm’dir. Yaşam Alanı: Genellikle ormanlık alanların kenarlarında ve açık çayırlıklarda bulunur. Türkiye’nin Ege, Akdeniz ve Karadeniz bölgelerinde sıkça rastlanır. Beslenme: Tırtılları meyve ağaçlarının yapraklarıyla beslenir (örneğin, badem ve erik ağaçları). Yetişkin bireyler çiçeklerden nektar alır. Özel Bilgi: Bu tür, Avrupa’da koruma altına alınmıştır. Türkiye’de ise oldukça yaygın görülür.

********************

3. Anadolu Çokgözlüsü - Zerynthia cerisy

            Zerynthia cerisy, oldukça özgün bir görünüme sahiptir. Kanatlarında sarı, siyah ve kırmızı desenler bulunur. Bu desenler, onu diğer türlerden ayırır. Kanat açıklığı 4-5 cm arasında değişir. Yaşam Alanı: Anadolu’ya özgü bir türdür. Genellikle Toros Dağları ve çevresinde görülür. Taşlık ve kurak alanlarda yaşamayı tercih eder. Beslenme: Tırtılları genellikle Aristolochia (yılan kökü) bitkileriyle beslenir. Bu bitkiyle olan bağlantısı türün yaşam döngüsü için hayati öneme sahiptir. Özel Bilgi: Sadece belirli bölgelerde görülen bir tür olduğu için doğa severler ve kelebek gözlemcileri arasında oldukça popülerdir.

********************************

Noktalı Güzeller:

            1. Vanessa cardui – Diken Kelebeği

        Diken kelebeği, turuncu, siyah ve beyaz desenlere sahip kanatlarıyla tanınır. Alt kanatları gri tonlarında ve hafif beneklidir. Kanat açıklığı 5-6 cm arasında değişir. Diken kelebeği, Türkiye’nin hemen her bölgesinde bulunur. Kırsal alanlardan şehir parklarına kadar geniş bir yaşam alanına sahiptir. Tırtılları genellikle diken ve ısırgan otu gibi bitkilerle beslenir. Yetişkin bireyler ise çeşitli çiçeklerin nektarını emer. Diken kelebeği, dünyanın en yaygın kelebeklerinden biridir ve uzun mesafeler göç eder. Afrika’dan Avrupa’ya ve hatta Türkiye’ye kadar uzun yolculuklar yapar.

**************************

            2. Aglais urticae – Küçük Tilkikelebek

        Küçük tilkikelebek, parlak turuncu kanatları üzerinde siyah ve sarı desenlerle dikkat çeker. Kanatlarının kenarlarında mavi benekler bulunur. Kanat açıklığı 4-5 cm civarındadır. Çayırlık alanlar, bahçeler ve orman açıklıklarında görülür. Türkiye’nin kuzey ve batı bölgelerinde daha yaygındır. Tırtılları genellikle ısırgan otuyla beslenir. Yetişkin bireyler çiçek nektarıyla beslenir ve özellikle yaz sonu ve sonbaharda daha aktif görülür. Küçük tilkikelebek, kış uykusuna yatan bir türdür. Genellikle soğuk mevsimi barınaklarda veya ağaç kovuklarında geçirir.

*************************************

            3. Limenitis reducta – Güzel Benekli

        Güzel benekli kelebek, siyah ve mavi desenleriyle zarif bir görünüme sahiptir. Kanatlarının üzerinde beyaz benekler bulunur. Alt kanatları ise turuncu ve kahverengi tonlarında desenlidir. Kanat açıklığı 5-6 cm arasındadır. Ormanlık alanlarda, özellikle çalı ve ağaçlık bölgelerde bulunur. Türkiye’nin Akdeniz ve Ege bölgelerinde sıkça görülür. Tırtılları genellikle hanımeli (Lonicera) gibi bitkilerle beslenir. Yetişkinler, çiçeklerden nektar emer ve ayrıca ağaç özsuyundan da faydalanır. Bu tür, ağaçların yakınında dolaşmayı sever ve diğer kelebeklere göre daha az göz önündedir. Zarif ve sessiz bir uçuş tarzına sahiptir.

*************************************

            4. Apatura iris – Menekşe İmparator Kelebeği

        Menekşe imparator kelebeği, erkek bireylerinde mavi-mor metalik parlaklık ile tanınır. Dişi bireylerde bu parlaklık bulunmaz ve renkler daha kahverengimsi tonlardadır. Alt kanatları kahverengi, beyaz ve turuncu desenlere sahiptir. Kanat açıklığı 6-8 cm arasındadır. Yoğun ormanlık alanlarda, özellikle meşe ormanlarında yaşar. Türkiye’nin kuzey bölgelerinde (Karadeniz) daha yaygındır. Tırtılları genellikle kavak ve söğüt ağaçlarının yapraklarıyla beslenir. Yetişkin bireyler ise olgun meyve suları, çamur ve hatta hayvan dışkısından besin alabilir. Menekşe imparator kelebeği, oldukça nadir görülen ve gözlemlenmesi zor bir türdür. Dişi bireyler genellikle ağaçların yüksek dallarında bulunurken, erkekler daha sık yerde gözlemlenir.