Jakaranda Ağacı Nasıl Yetiştirilir ve Bakımı Nasıl Yapılır?

 

             Jakaranda Ağacı - Jacaranda mimosifolia  

            Jakaranda ağacının anavatanı Güney Amerika'dır. Çiçekleri güzel kokulu mor-mavi salkım şeklindeki çiçek kümeleri halinde ve ters çevrilmiş şemsiye şeklinde kemerli dalları olan tropikal bir ağaçtır. Jakaranda ağacı tropikal bir ortamda çok hızlı büyür. Tropikal ortamının dışında orta düzeyde bir büyüme gösterir. Tam güneş sever. Kumlu ve iyi drenajlı, nötr, asidik toprak sever. İlkbahar  ve yaz döneminde çiçeklenir. Çiçekler mor-mavi renktedir. 7 - 14 mt boy ve 4,5 - 9 mt genişliğine kadar büyüyebilir.

            Yapılara zarar verebilecek yüzey kökleri nedeniyle havuzların, araba yollarının, verandaların ve kaldırımların yakınına dikilmemelidir. 

Işık

En iyi çiçeklenme için, jakaranda ağacınızı günde en az altı ila sekiz saat güneş alan tam güneşe dikin. 

Toprak

Jakaranda ağaçları, hafif asidik pH seviyesine sahip, iyi drenajlı, orta derecede kumlu topraklarda en iyi şekilde yetişir. Ayrıca kil ve tınlı topraklara dayanıklıdır ancak ağır, ıslak veya iyi drenajlı olmayan herhangi bir yere dikilmemelidir. Suyla doymuş toprak, kök çürümesi ve mantar riskini artırabilir. 

Su

Genel bir kural olarak, jakaranda ağacınızı toprağın üst 7 ila 10 cmlik kısmı dokunulduğunda kuru hissedildiğinde sulayın. Bu ağaçlar yıl boyunca sürekli neme ihtiyaç duyar ve genellikle yüksek sıcaklık veya kuraklık dönemlerinde ek sulama isterler.  Ağacın tabanının etrafındaki alanı sulayın. Suyun çoğunu gövdeye yakın bir yere değil, damlama hattı dediğimiz yani ağacın dallarının uçlarından suyun yere damladığı noktalardan sulayın.

Sulamanızın yeterli olup olmadığını ölçmek için, parmağınızı veya su ölçeri toprağa 7cm derinliğe kadar batırın ve suyun o derinliğe kadar indiğinden emin olun. Bu şekilde sulama işlemini haftada bir tekrarlayın, yoğun güneş veya sıcak dönemlerde haftada birkaç kez yapın. Ağacın uykuda olduğu kış aylarında sulamayı ayda bir yapabilirsiniz.

Sıcaklık ve Nem

Bazı jakaranda ağaçları ara sıra soğuk hava günlerine (-6 derece) dayanabilir, ancak genel olarak bu tür, sık sık donma sıcaklıklarının olduğu iklimlerde iyi gelişemez. Bu bitki ısıyı ve nemi tercih eder, ancak sürekli yüksek sıcaklıkların olduğu bölgelerde gövde yanıklarına karşı hassastır. 

Gübre

Jakaranda ağacınızı her yıl dengeli bir ağaç gübresiyle besleyin, ancak çiçeklenmeyi etkileyebilecek çok fazla azot vermemeye dikkat edin. İyi bir gübre oranı 10-10-10 NPK'dır (azot-fosfor-potasyum) . Kullanılacak miktar için gübre etiketi talimatlarına bakın. Ağacın altındaki çimleri gübreliyorsanız, ağacınız zaten çok fazla azot alıyor demektir.

Jakaranda Ağacı Türleri

J. mimosifolia 'Alba' veya 'White Christmas' : Benzer alışkanlık ve bakım ihtiyaçlarına sahip tam boy ağaç; 12-18 mt kadar büyür; yemyeşil yapraklar; beyaz çiçekleri diğer çeşitlerden daha erken, bazı iklimlerde Nisan ayında başlayabilir.

J. mimosifolia 'Bonsai Blue' : Koyu mor çiçeklere sahip cüce çeşidi; sadece 3-4 mt boyunda ve1,5 - 2 mt genişliğinde olgunlaşır.

Jacaranda jasminoides : 3-7,5 mt boyuna kadar büyüyen ve leylak renginden koyu mora kadar değişen renkte boru şeklindeki çiçekler üreten cüce bir türdür.

Jacaranda jasminoides 'Maroon' : 3-7 mt boyunda büyüyen, koyu bordo-mor çiçeklere sahip cüce çeşidi.

Budama

Genç jakaranda ağaçlarını güçlü ve sağlam olması için tek bir merkezi lider (ana gövde) oluşturacak şekilde budamalısınız. Bunun ötesinde budama yapmaktan kaçının; çok fazla budama ağacın şeklini bozabilir, dikey sürgünler yetiştirmeye zorlayabilir.  Mevsimsel budama yalnızca kırık, ölü veya hastalıklı dalları çıkarmakla sınırlı olmalıdır.

Jakaranda Ağaçlarının Yayılması

Bu ağacın tohumlarını sonbahar ile ilkbahar başı arasında ekmek en iyisidir. Bu bitkiyi bir gövde veya dal kesiminden (yumuşak odun) çoğaltabilirsiniz. Aşılama bir diğer yöntemdir, ancak en iyi şekilde fidanlık veya bahçecilik profesyonelleri tarafından yapılabilir. Yumuşak odun kesimiyle çoğaltma daha avantajlıdır çünkü bitkiniz tohumdan yetiştirilen bir bitkiden çok daha erken çiçek açacaktır. Ayrıca, gövde kesimi daha güvenilir bir çoğaltma yöntemidir çünkü bitkiniz yetişkin olan diğer bitkinin gerçek bir kopyası olacaktır.

Kışlama

Tropikal ağaçlar olarak, bu bitkiler muhtemelen uzun süreler boyunca donan iklimlerde hayatta kalamazlar. -6 derecelik soğuk bir ani günle başa çıkabilir ancak bu uzun sürerse ağaç hayatta kalamaz. Olası donlu günleri azaltmak için ağacın sert rüzgarlardan biraz korunaklı güneşli bir alana ihtiyacı vardır. Eğer saksıda yetiştiriyorsanız kış için içeriye aldığınızda, daha az sıklıkta sulamalı ve biraz kurumaya bırakmalısınız. Kışın kuru bir dönemden sonra ilkbaharda daha fazla çiçek açar. Benzer şekilde, ıslak, nemli bir kış genellikle ağacın ilkbaharda daha az çiçek açacağı anlamına gelir. Saksı bitkinizi uyku dönemi olan kış mevsiminde budayın; bu, saksıdaki Jakaranda ağacınızın çok fazla büyümesini önler. Budamadığınız takdirde, bitkiyi kış için içeriye almak her yıl daha da zorlaşacaktır.

Yaygın Zararlılar ve Bitki Hastalıkları

Jakaranda ağacı yaprak bitlerine ve pullu böceklere karşı hassastır ve cam kanatlı keskin nişancı da yapraklarına musallat olabilir. Tüm bu zararlılarla böcek öldürücü sabun veya bahçe yağıyla başa çıkabilirsiniz. İç mekanda yetiştirilirse, jakarandalar yaprak bitlerini ve beyaz sinekleri çekebilir.

Hastalıklar jakaranda ağaçlarını nadiren etkiler; ancak Xylella fastidiosa bakterisini taşıyan keskin nişancı gibi böcekler ağaçlarda bakteriyel yaprak yanıklığına neden olabilir. Bakteriler ağacın ihtiyaç duyduğu suyu almasını engeller. Ağacın ömrünü uzatmak için sık sık sulayın. Ancak hastalığın bir tedavisi yoktur, bu nedenle ağaç muhtemelen hayatta kalamayacaktır.

Toprağı düzgün drenajlı olmayan ağaçlarda mantari kök çürümesi gelişebilir. Yaygın bir mantar bu hastalığa neden olur ve ölmekte olan bitkiyi çıkarmaktan başka bir tedavisi yoktur. Bu hastalığı tespit etmek için, kararmış ve ölmüş gibi görünen bir kabuk alanı olup olmadığına bakın. Ölü kabuğu soyduğunuzda, beyaz bir mantar büyümesi fark edeceksiniz. 

Jakaranda Ağacının Çiçek Açması Nasıl Sağlanır?

Açık havada yetiştirilen Jakaranda ağaçları yılda iki kez çiçek açar, biri ilkbaharda mayıs sonu veya haziran başında, diğeri ise sonbaharda.

Mor (bazen beyaz) trompet benzeri çiçekler taze, hoş kokulu bir kokuya sahiptir, ancak çiçekler solup düştüğünde keskin ve kötü kokuludur. Kokudan kurtulmak için solmuş çiçekleri olabildiğince çabuk temizleyin.

Daha Fazla Çiçeklenmeyi Nasıl Teşvik Edebiliriz?

Ağacı iyi drenajlı toprağa sahip güneşli bir alana dikin (tercihen kumlu). Jakaranda ağacının etrafındaki toprağın nemli kaldığından ancak ıslak olmadığından emin olun. Ağacı sert rüzgarlardan koruyun. Jakarandanın yakınında büyüyen çimleri gübrelemeyi bırakın. Gübre, özellikle azot, çiçek üretimini engeller.

Jacaranda Ağaçlarında Yaygın Sorunlar:

Sararan Yapraklar

Ağacınız yeterince derin sulanmazsa, yeterli klorofil üretemeyebilir ve bu da yeşil yaprakların sararmasına neden olan kloroza neden olabilir. Ağacınıza bol su verin. Bir programa göre sulayın ve aşırı sıcak günlerde bitkinize derin sulama yapın.

Sararan, Ölen Yapraklar

Böcek kaynaklı bakteriyel yaprak yanıklığı hastalığına yakalanan ağaçlar sudan mahrum kalmış gibi görünür. Yapraklar solmaya, kahverengiye dönmeye ve düşmeye başlar. Dallar ve gövdeler kurur ve kırılgan hale gelir. Bu hastalığın bir tedavisi yoktur. Yaprakların kahverengiye dönmesinin diğer olası nedenleri aşırı güneşten veya aşırı gübreden kaynaklanan yaprak yanıklığıdır. Bu faktörleri kontrol edin. Güneş bitki için bunaltıcıysa, ağacı daha uygun bir yere nakletmeniz doğru olacaktır.

Ölü Yaprak Uçları

Aşırı gübreleme, toprağın mineral-tuz oranına zarar vererek ölü yaprak uçlarına ve sararmış yaprak kenarlarına neden olabilir. Aşırı gübrelenmiş bir ağacı düzeltmek için, ölen veya solan yaprakları çıkarın ve gübrelenmiş toprağı iyice sulayın, gübreyi temizlemeye çalışın.