Ağaçlar Neden Budanır? Budama Yapmak İçin En Doğru ve En Yanlış Zaman Hangisidir?
Ağaçları Neden Budamalısınız?
Tüm ağaçların budanması gerekmez, ancak birçok ağaç doğru şekilde ve doğru zamanda budanırsa daha iyi büyür, meyve verir ve çiçek açar. Ağaçlar çeşitli nedenlerle budanabilse de, budamanın başlıca avantajlarından bazıları şunlardır:
*Şekil geliştirilmek. Asi dalları budamayla ortadan kaldırır ve ağaçlar büyüdükçe şekillerinin düzeltilmesine yardımcı olursunuz. Ayrıca budamayı kullanarak ağaçları eğlenceli şekillere sokabilir veya küçük kalmalarını sağlamak için de budama yapabilirsiniz.
*Daha iyi meyve verme ve çiçeklenme. Budama özellikle meyve ağaçları için faydalıdır, ancak aynı zamanda çiçek açan ağaçların daha bol çiçek açmasını da sağlayabilir. Budama, hava akışını ve güneş ışığına erişimi iyileştirerek meyve vermeyi artırabilir ve meyvenin tadını daha da iyi hale getirebilir.
*Azaltılmış zararlılar ve hastalıklar. Zararlılar ve hastalıklar bir dalı istila ederse, sorunun yayılmasını önlemek için istila edilmiş dallar budanabilir. Ayrıca budama hava sirkülasyonunu artırarak ve küf gibi bitki hastalıklarının görülme sıklığını azaltmak için önleyici olarak da kullanabilir.
*Daha az kırık dal. Bazı dal türleri kırılmaya meyillidir ve bu da ağacın kırık yerlerine patojenlerin girmesine sebep olabilir. Bunu önlemek için dalları çıkarmak, daha sonra sorun yaşamanızı önlemeye yardımcı olabilir.
*Geliştirilmiş yara iyileşmesi. Ağaçların dallarındaki yaraları iyileştirmesi zordur. Bu yaralı alanları budarsanız ağaç daha hızlı iyileşir.
*Güvenlik. Aşırı büyümüş dallar, özellikle de araba yolunuzun ve garajınızın etrafına uzanıyorsa veya elektrik hatlarına doğru büyüyorsa, güvenlik açısından tehlikeli olabilir. Dallar kendiliğinden düşmeden önce onları budamak gerekir.
Ağaçları Budamanın Doğru Zamanı
Genel olarak, çoğu ağacı budamak için en iyi zaman, ağaçların kış uykusu döneminde, yani Kasım'dan Mart'a kadar olan dönemdir; ancak, aşağıda göreceğiniz gibi, bazı ağaç çeşitleri farklı dönemlerde budanır. Budama zamanı ağaçların budama ihtiyaçlarına göre belirlenir.
Yaprak Döken Ağaçlar
Meşe, akçaağaç ve birçok yaygın peyzaj ağacı gibi ağaçlar kışın yapraklarını döker, bu nedenle enerji depoladıkları erken sonbaharda budama yapmaktan kaçınmak önemlidir. Bu ağaçlar sonbahar sonundan ilkbahar başına kadar süren kış uykusu dönemlerinde budanmalıdır. Ağaçların yapraksız olduğu kış aylarında budama yapmak, ağacın dallarını ve budama kesiklerini görmenizi kolaylaştırır, aynı zamanda meşe solgunluğu gibi ağaç hastalıklarının görülme sıklığını da azaltır.
Çiçekli Ağaçlar
Bazı yaprak döken ağaçlar çiçek üretir ve çiçeklerin nasıl oluştuğu ağaçların nasıl budanması gerektiğini etkiler. Yeni sürgün ve eski sürgün ağaçları için farklı budama teknikleri kullanmak gerekmektedir.
Yeni Sürgün Ağaçları: Yeni sürgün üzerinde çiçek açan veya yazdan sonbahara kadar çiçek açan ağaçlar genellikle yaprak döken ağaçlar gibi muamele görür ve kış uykusunda kalma dönemlerinde budanır. Krep Yasemin, salkım ortancaları, duman ağaçları ve Sharon gülü bu kategoriye girer.
Eski sürgün Ağaçları: İlkbaharda erken çiçek açan kiraz, kayısı, leylak, kızılcık ve diğer ağaçlar genellikle eski sürgünler üzerinde çiçek açar ve çiçek tomurcuklarını önceki büyüme mevsiminde oluştururlar. Çiçek tomurcuklarına zarar vermemek için, bu ağaçları çiçeklenmeleri bittikten hemen sonra budayın ve asla sonbahar veya kış aylarında budamayın.
Yenilebilir meyveleri için yetiştirilen ağaçlar genellikle yaz sonunda yapılacak hafif budamaya dayanabilir, ancak büyük budamayı kış sonuna saklamak en iyisidir. Meyve ağaçlarını ilkbahar veya yaz aylarında budamak onları yanık hastalığına ve diğer hastalıklara karşı daha savunmasız hale getirirken, sonbaharda budamak yeni kesilen dalların kurumasına veya ölmesine neden olabilir. Alıçlar, yabani elmalar ve elma ağaçlarının diğer yakın akrabaları da kış uykusu sırasında budanmalıdır.
Herdem yeşil ağaçlar
Herdem yeşil veya iğne yapraklı ağaçlar genellikle önemli bir budamaya ihtiyaç duymazlar. Ancak ladinleriniz, göknarlarınız ve çamlarınızın budanmaya ihtiyacı varsa, kış sonu ile ilkbahar başı arası budama zamanı en doğru zamandır.
Mazı ve porsuk ağaçları gibi her dem yeşil ağaçlar biraz daha esnektir ve yaz ortasına kadar budanabilir; ancak sıcak havalarda budamamanız gerekir.
Palmiye Ağaçları
Ilıman kışların yaşandığı bölgelerde budama zamanları biraz daha esnektir ve tropikal palmiye ağaçları, yaprakları sarkmaya veya kahverengiye dönmeye başlarsa teknik olarak yılın herhangi bir zamanında budanabilir. Bekleyebilirseniz eğer ilkbahar çoğu palmiye ağacını budamak için en iyi zamandır. Budama kesikleri de daha hızlı iyileşir.
Genç Ağaçlar
Yeni dikilen ağaçlar, yerleşik ağaçlara göre daha hassastırlar ve budanması gereken daha az dalı bulunur. En iyi sonucu almak için, bahçenize yeni ağaçlar dikerken sadece ölü veya kırık dalları budayın ve ağaçlar kışın uykuda olduğunda daha belirgin budama kesimleri yapın. Genç ağaçlarda yavaş ilerleyin ve her seferinde sadece birkaç dalı budayın, daha sonra ağaçlarınız büyüdükçe şekillerini iyileştirmek için daha fazla budama kesimi yapın.
Ağaçları Budamak İçin En yanlış Zaman; Erken Sonbahar!
Sonbaharın ilk aylarında ağaçlar kış boyunca dayanacak enerjiyi depolamak için çok çalışırlar. Yılın bu zamanında ağaçları budamak besinleri depolama kapasitelerini sınırlayabilir ve aynı zamanda hassas yapraklarının dondan zarar görme olasılığını da artırır. Sonbahar budaması ayrıca bazı ağaçları zararlılara ve hastalıklara karşı daha savunmasız hale getirebilir ve çiçek açan ağaçlardaki çiçek tomurcuklarını yanlışlıkla keserseniz çiçek açmayı engellersiniz.
*Kırık, hastalıklı ve hasarlı dallar, sorunların yayılmasını önlemek için yılın herhangi bir zamanında budanabilir. Ancak daha önemli budamalar ve şekillendirme budaması yalnızca yılın belirli zamanlarında yapılmalıdır.
Bazı ağaçlar kışın budanabilirken, bazıları ağaçlar ise ilkbaharda budandığında daha iyi büyür. Ancak hangi tür olursa olsun en yanlış budama zamanı erken sonbahardır. Kıştan hemen önce yapılan budama, ağaçları don hasarına karşı daha savunmasız hale getirir, aynı zamanda meyve ve çiçeklenmeyi azaltır, hatta bitki hastalıklarının görülme sıklığını artırır.
Özetle kış mevsiminde; yaprak döken ağaçlar, her dem yeşil ağaçlar, meyve ağaçları ve bazı çiçekli ağaçlar dahil olmak üzere çoğu ağacı budamak için en iyi zamandır. Ancak, eski sürgün üzerinde çiçek açan çiçekli ağaçlar yalnızca çiçeklenmeleri bittikten sonra yani ilkbahar sonu ve yaz mevsiminde budanmalıdır.
Yorumlar
Yorum Gönder