Hayıt Ağacı Nasıl Yetiştirilir ve Bakımı Nasıl Yapılır?

         Hayıt ağacı, İffet Ağacı, Chaste Tree - Vitex agnus-castus

        Lamiaceae Familyasına ait. 2,5 mt ila 6 metre arasında boylanır. Yazın mor çiçek kümeleri açan bir çalı veya küçük ağaçtır. Bu bitki sıcak sıcaklıkları tercih eder ve gelişmek için tam güneş ışığına ihtiyaç duyar. Ortalama yaşam süreleri 15-20 yıldır bazı bitkiler 40 yıla kadar yaşayabilmektedir. Yunan ve Latin tanrıçası Hestia/Vesta'dan adını almıştır.

        1930'lu yıllarda Almanya'da yapılan bilimsel araştırmalar sonucunda hayıt otunun kadınların hormon dengesi üzerindeki pozitif etkileri kanıtlanmıştır. Bu bilimsel çalışmalardan beri kadın otu olarak da bilinen hayıt otu, vücuttaki hormonal dengeyi düzenli tutan hipofiz bezinin çalışmalarına destekte bulunarak kadın hastalıklarına fayda sağlamaktadır. Özellikle adet düzensizlikleri, sancılı adet dönemlerini düzene koyan hayıt otu, menopoz dönemlerinin kolay geçmesini de sağlamaktadır. 

        Hayıt otu denilince akla gelebilecek en önemli özelliklerden bir diğeri ise hazımsızlık sıkıntısına çok iyi gelmesidir. Özellikle ishal veya gaz sıkışması gibi problemlerin çözümünde önemli bir rol oynamaktadır.

Bakımı:

Işık: Hayıt ağacı tam güneş sever.

Toprak: Akdeniz bölgelerine özgü olan bu bitki, nispeten kuru toprağı tercih eder. 

Su: Çoğu bölgede sulamanıza hiç gerek kalmayacaktır. Hatta malç bile kullanılmamalıdır, bildiğiniz gibi malç kullanmak toprağı nemli tutmaya yarar.

Sıcaklık ve Nem: Teknik olarak -9 dereceye kadar dayanıklıdır. Ancak soğuk bölgelerden ziyade sıcak iklimlerde daha iyi gelişir.

Gübre: Her yıl veya iki yılda bir genel amaçlı dengeli bir gübreyi tek sefer uygulamak yeterli olacaktır. 

Budama: Budanmadığında bazen 6 mt veya daha fazla uzayan ve eşit genişlikte bir yayılıma sahip, vazo biçimli bir çalıya dönüşebilir. Bazen, merkezi bir lider oluşturmak için sürgünleri budayarak tek gövdeli küçük bir ağaç formuna getirilebilir. Solmuş çiçekleri temizleyerek veya çıkararak sürekli çiçek üretimini teşvik edebilirsiniz.  Soğuk iklimlerde, bu bitki genellikle kıştan hemen önce yere kadar yani derin budanır. Yeni sürgün üzerinde çiçek açtığı için, bu sert budamaya rağmen, her yıl 1-2 mt'lik çiçekli bir çalıya geri dönüşecektir.

Çoğaltmak: Çoğaltmanın en kolay yolu, çelik ile köklendirmektir. 

Tohumdan Yetiştirme: Meyvelerin içinde bulunan tohumlar bahçede düştükleri her yerde kolayca filizlenir veya tohumları toplayıp kendiniz de ekebilirsiniz.

Kışlama: Kışın sert geçen yerde değilseniz kış korumasına ihtiyaç duymaz. Eğer sert kış geçiriyorsanız kışa girerken bitkiyi yer seviyesinden kesin , baharda yeniden filizlenecektir. 

Yaygın Zararlılar ve Bitki Hastalıkları: Genellikle tek sorunlar kök çürümesi, nematodlar ve yaprak lekesidir, ancak bunlar yaygın değildir. Sorunlar genellikle toprak yeterince kuru olmadığında ortaya çıkar. Yaprak bitleri , beyaz sinekler ve kabuklu böcekler de saldırabilir, ancak bunlar genellikle bahçe sabunları ve yağları ile kolayca kontrol altına alınabilir. Bu bitkinin iyi drenajlı toprağa ihtiyacı vardır ve eğer ıslak koşullarda yetiştirilirse ölümcül kök çürümesi yaşayabilir.

Çiçeklenme Ayları: Yaz başında başlayıp eylül ayına kadar devam eden uzun bir çiçeklenme mevsimi vardır. Mor çiçekler baharatlı, biberli bir koku yayar. 

Yaygın Sorunlar: Tohumları kolay yetiştiği için istilacı bir bitkidir. Sürgünlerini sürekli temizlemek gerek.